Introduction
Stories have always been a magical way to pass down values, traditions, and culture—and what better way to do that than through our beloved Punjabi language? Whether you’re a parent, grandparent, or teacher, sharing Punjabi stories with children helps them connect with their roots while learning important life lessons.
In this blog, we bring you a delightful collection of the latest Punjabi stories for kids in 2025. These stories are full of fun, morals, and colorful characters that spark imagination and inspire kindness. Perfect for bedtime, school reading, or just some cozy family time.
So let’s dive into the world of Punjabi kahaniyan that will not only entertain your little ones but also help them grow into thoughtful, culturally aware individuals.
ਕਹਾਣੀ 1: ਸੋਨੇ ਦੇ ਆਂਡੇ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਹੰਸ
(The Goose with the Golden Eggs)
ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਗਰੀਬ ਕਿਸਾਨ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਦਿਨ, ਉਸਨੂੰ ਕਿਤੋਂ ਇੱਕ ਅਨੋਖੀ ਹੰਸ ਮਿਲੀ। ਇਹ ਕੋਈ ਆਮ ਹੰਸ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਹ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸਵੇਰੇ ਸੋਨੇ ਦਾ ਇੱਕ ਠੋਸ ਆਂਡਾ ਦਿੰਦੀ ਸੀ।
ਕਿਸਾਨ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਉਸ ਸੋਨੇ ਦੇ ਆਂਡੇ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਵੇਚ ਆਉਂਦਾ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਉਹ ਬਹੁਤ ਅਮੀਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਘਰ ਬਣਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਰੇ ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਹੋ ਗਏ।
ਪਰ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ, ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਲਾਲਚੀ ਹੋ ਗਏ। ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਸੋਚਿਆ, “ਇਹ ਹੰਸ ਰੋਜ਼ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਹੀ ਆਂਡਾ ਕਿਉਂ ਦਿੰਦੀ ਹੈ? ਇਸਦੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਸੋਨੇ ਦੇ ਆਂਡਿਆਂ ਦਾ ਖਜ਼ਾਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੈਂ ਇਸਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਸਾਰੇ ਆਂਡੇ ਇੱਕੋ ਵਾਰ ਕਿਉਂ ਨਾ ਕੱਢ ਲਵਾਂ?”
ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਵੀ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਈ। ਅਗਲੇ ਦਿਨ, ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਇੱਕ ਚਾਕੂ ਨਾਲ ਉਸ ਹੰਸ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪੇਟ ਚੀਰ ਕੇ ਦੇਖਿਆ। ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਵੀ ਆਂਡਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਹੰਸ ਦਾ ਪੇਟ ਬਾਕੀ ਆਮ ਹੰਸਾਂ ਵਰਗਾ ਹੀ ਸੀ।
ਹੁਣ ਉਹ ਆਪਣੇ ਲਾਲਚ ਕਾਰਨ ਰੋਜ਼ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਸੋਨੇ ਦੇ ਆਂਡੇ ਤੋਂ ਵੀ ਹੱਥ ਧੋ ਬੈਠਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਤੋਂ ਗਰੀਬ ਹੋ ਗਿਆ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਲਾਲਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਬੁਰੀ ਬਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਅਸੀਂ ਉਹ ਵੀ ਗੁਆ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 2: ਲਾਲਚੀ ਕੁੱਤਾ ਅਤੇ ਰੋਟੀ ਦਾ ਟੁਕੜਾ
(The Greedy Dog and the Piece of Bread)
ਇੱਕ ਵਾਰ ਇੱਕ ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਭੁੱਖ ਲੱਗੀ ਸੀ। ਇੱਧਰ-ਉੱਧਰ ਭਟਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਦੁਕਾਨ ਦੇ ਬਾਹਰੋਂ ਰੋਟੀ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਟੁਕੜਾ ਮਿਲਿਆ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਕਿਸੇ ਸ਼ਾਂਤ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਇਸਨੂੰ ਖਾਵੇਗਾ।
ਉਹ ਰੋਟੀ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਦਬਾ ਕੇ ਇੱਕ ਨਦੀ ‘ਤੇ ਬਣੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਲੱਕੜ ਦੇ ਪੁਲ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੁਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਨਦੀ ਦੇ ਸ਼ਾਂਤ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਪਰਛਾਵਾਂ ਦੇਖਿਆ।
ਉਸਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਦੂਜਾ ਕੁੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਉਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਡਾ ਰੋਟੀ ਦਾ ਟੁਕੜਾ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਲਾਲਚ ਆ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਉਹ ਦੂਜੇ ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਡਰਾ ਕੇ ਉਸਦਾ ਟੁਕੜਾ ਵੀ ਖੋਹ ਲਵੇਗਾ।
ਇਹੀ ਸੋਚ ਕੇ, ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਸਨੇ ਦੂਜੇ ਕੁੱਤੇ ‘ਤੇ ਭੌਂਕਣ ਲਈ ਆਪਣਾ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹਿਆ, ਉਸਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਫੜਿਆ ਹੋਇਆ ਰੋਟੀ ਦਾ ਟੁਕੜਾ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗ ਪਿਆ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਵਹਾਅ ਨਾਲ ਰੁੜ੍ਹ ਗਿਆ।
ਹੁਣ ਲਾਲਚੀ ਕੁੱਤਾ ਮੂੰਹ ਦੇਖਦਾ ਹੀ ਰਹਿ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮੂਰਖਤਾ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਪਛਤਾਵਾ ਹੋਇਆ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਸਾਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਚੀਜ਼ ਦੇਖ ਕੇ ਲਾਲਚ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਅਤੇ ਜੋ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਹੈ, ਉਸੇ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
3. The Squirrel Who Forgot to Share
In a big oak tree lived a squirrel named Squeaky. Squeaky was the best at finding nuts. He would spend all day gathering them and hiding them in his little home. Soon, his home was so full of nuts there was barely room for him to sleep!
One day, his friends, a little bird and a rabbit, came to his tree. “Squeaky,” chirped the bird, “we couldn’t find much food today. Could you share just one nut?”
Squeaky held a big nut tightly and said, “No! These are all mine! I worked hard for them.” His friends left, looking sad and hungry. That evening, Squeaky sat alone in his house full of nuts. He felt a strange emptiness inside. His tummy was full, but his heart felt empty. He realized that all the nuts in the world couldn’t make him happy if he had no one to share them with.
The next morning, he invited all his friends over and they had a grand feast of nuts. Seeing his friends happy and laughing filled Squeaky’s heart with a warmth that no nut ever could.
Moral of the story: Happiness is not in how much you have, but in how much you share.
ਕਹਾਣੀ 4: ਘਮੰਡੀ ਗੁਲਾਬ ਅਤੇ ਥੋਹਰ
(The Proud Rose and the Cactus)
ਇੱਕ ਸੋਹਣੇ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲਾਲ ਗੁਲਾਬ ਦਾ ਫੁੱਲ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਘमंड ਸੀ। ਉਸਦੇ ਕੋਲ ਹੀ ਇੱਕ ਥੋਹਰ (Cactus) ਦਾ ਬੂਟਾ ਉੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਕੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਸੀ।
ਗੁਲਾਬ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਥੋਹਰ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਉਂਦਾ ਅਤੇ ਕਹਿੰਦਾ, “ਤੂੰ ਕਿੰਨਾ ਬਦਸੂਰਤ ਹੈਂ! ਸਿਰਫ਼ ਕੰਡੇ ਹੀ ਕੰਡੇ। ਮੈਨੂੰ ਦੇਖ, ਮੈਂ ਕਿੰਨਾ ਸੋਹਣਾ ਹਾਂ।” ਥੋਹਰ ਚੁੱਪਚਾਪ ਸਭ ਕੁਝ ਸੁਣਦਾ ਪਰ ਕਦੇ ਕੁਝ ਨਾ ਕਹਿੰਦਾ।
ਜਲਦੀ ਹੀ ਗਰਮੀਆਂ ਦਾ ਮੌਸਮ ਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਰਿਸ਼ ਪੈਣੀ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ। ਬਾਗ ਸੁੱਕਣ ਲੱਗਾ। ਗੁਲਾਬ ਦੀਆਂ ਪੱਤੀਆਂ ਮੁਰਝਾਉਣ ਲੱਗੀਆਂ ਅਤੇ ਉਹ ਪਿਆਸ ਨਾਲ ਤੜਪਣ ਲੱਗਾ।
ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਸਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਚਿੜੀ ਆਈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਚੁੰਝ ਥੋਹਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮਾਰ ਕੇ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਲੱਗੀ। ਗੁਲਾਬ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਈ। ਉਸਨੇ ਸ਼ਰਮ ਨਾਲ ਥੋਹਰ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ, “ਕੀ ਤੇਰੇ ਕੋਲ ਪਾਣੀ ਹੈ?”
ਦਿਆਲੂ ਥੋਹਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਹਾਂ, ਮੇਰੇ ਕੰਡੇ ਮੈਨੂੰ ਬਚਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਸਰੀਰ ਪਾਣੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਕੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।” ਥੋਹਰ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਗੁਲਾਬ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਪਾਣੀ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗੁਲਾਬ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚ ਗਈ। ਗੁਲਾਬ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗਲਤੀ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਪਛਤਾਵਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਥੋਹਰ ਤੋਂ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗੀ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਰੂਪ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਉਸਦਾ ਨਿਰਣਾ ਨਾ ਕਰੋ। ਅਸਲੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਚੰਗੇ ਗੁਣਾਂ ਅਤੇ ਚੰਗੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 5: ਸੱਚੀ ਖੁਸ਼ੀ
(True Happiness)
ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ‘ਰਾਜੂ’ ਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਮੁੰਡਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਦਸ ਰੁਪਏ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, “ਪੰਜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਤੂੰ ਆਪਣੀ ਮਨਪਸੰਦ ਚਾਕਲੇਟ ਖਾ ਲਈਂ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਪੰਜ ਰੁਪਏ ਕਿਸੇ ਲੋੜਵੰਦ ਨੂੰ ਦੇ ਦੇਈਂ।”
ਰਾਜੂ ਖੁਸ਼ੀ-ਖੁਸ਼ੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵੱਲ ਤੁਰ ਪਿਆ। ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਦੁਕਾਨ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚਾਕਲੇਟ ਦੇਖੀ ਜਿਸਦੀ ਕੀਮਤ ਦਸ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਮਨ ਲਲਚਾ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਸੋਚਿਆ, “ਜੇ ਮੈਂ ਸਾਰੇ ਪੈਸਿਆਂ ਦੀ ਇਹ ਵੱਡੀ ਚਾਕਲੇਟ ਖਰੀਦ ਲਵਾਂ ਤਾਂ ਕਿੰਨਾ ਮਜ਼ਾ ਆਵੇਗਾ। ਕੌਣ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।”
ਉਹ ਇਹੀ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਜੋ ਇੱਕ ਦਰੱਖਤ ਹੇਠਾਂ ਬੈਠਾ ਬੰਸਰੀ ਵਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਗਰੀਬ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਕਟੋਰਾ ਖਾਲੀ ਸੀ।
ਰਾਜੂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਯਾਦ ਆ ਗਈ। ਉਸਦਾ ਦਿਲ ਪਸੀਜ ਗਿਆ। ਉਹ ਦੁਕਾਨ ‘ਤੇ ਗਿਆ, ਪੰਜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਚਾਕਲੇਟ ਖਰੀਦੀ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਪੰਜ ਰੁਪਏ ਉਸ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦੇ ਕਟੋਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤੇ।
ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੇ ਉਸ ਵੱਲ ਦੇਖ ਕੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਿਆਰੀ ਮੁਸਕਾਨ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਮੁਸਕਾਨ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਰਾਜੂ ਨੂੰ ਇੰਨੀ ਖੁਸ਼ੀ ਮਿਲੀ, ਜਿੰਨੀ ਉਸਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ਵੱਡੀ ਚਾਕਲੇਟ ਖਾ ਕੇ ਵੀ ਨਾ ਮਿਲਦੀ। ਉਹ ਸਮਝ ਗਿਆ ਕਿ ਅਸਲੀ ਖੁਸ਼ੀ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜੋ ਖੁਸ਼ੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਉਸਦਾ ਕੋਈ ਮੁੱਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
ਕਹਾਣੀ 6: ਦੋ ਘੜੇ
(The Two Pots)
ਇੱਕ ਵਾਰ ਇੱਕ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਹੜ੍ਹ ਆ ਗਿਆ। ਪਾਣੀ ਦੇ ਤੇਜ਼ ਵਹਾਅ ਵਿੱਚ, ਦੋ ਘੜੇ ਰੁੜ੍ਹਨ ਲੱਗੇ। ਇੱਕ ਘੜਾ ਪਿੱਤਲ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਮਿੱਟੀ ਦਾ।
ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਘੜਾ ਪਿੱਤਲ ਦੇ ਘੜੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪਿੱਤਲ ਦੇ ਘੜੇ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਦੋਸਤ, ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਕਿਉਂ ਡਰ ਰਿਹਾ ਹੈਂ? ਮੇਰੇ ਨੇੜੇ ਆ ਜਾ। ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹਾਂ ਅਤੇ ਤੇਰੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਾਂਗਾ।”
ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਘੜੇ ਨੇ ਨਿਮਰਤਾ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, “ਤੁਹਾਡਾ ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ, ਪਰ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨੇੜੇ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦਾ। ਤੁਸੀਂ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਅਤੇ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਨਾਜ਼ੁਕ ਹਾਂ। ਜੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਟਕਰਾ ਗਏ, ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਤਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਡਾ ਦੂਰ ਰਹਿਣਾ ਹੀ ਚੰਗਾ ਹੈ।”
ਪਿੱਤਲ ਦਾ ਘੜਾ ਉਸਦੀ ਸਿਆਣੀ ਗੱਲ ਸਮਝ ਗਿਆ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਰਗੇ ਦੋਸਤ ਹੀ ਬਣਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਕਤਵਰ ਦੋਸਤ ਵੀ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਕਹਾਣੀ 7: ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਸਾਰਸ
(The Farmer and the Stork)
ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਸੀ ਕਿ ਕੂੰਜਾਂ (cranes) ਦਾ ਇੱਕ ਝੁੰਡ ਰੋਜ਼ ਉਸਦੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਬੀਜੇ ਹੋਏ ਬੀਜ ਚੁਗ ਜਾਂਦਾ।
ਇੱਕ ਦਿਨ, ਉਸਨੇ ਕੂੰਜਾਂ ਨੂੰ ਫੜਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਾਲ ਵਿਛਾ ਦਿੱਤਾ। ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਖੇਤ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕੂੰਜਾਂ ਫਸੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਾਰਸ (stork) ਵੀ ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਸਾਰਸ ਨੇ ਕਿਸਾਨ ਅੱਗੇ ਰੋ ਕੇ ਮਿੰਨਤ ਕੀਤੀ, “ਹੇ ਕਿਸਾਨ, ਮੈਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿਓ। ਮੈਂ ਇੱਕ ਸਾਰਸ ਹਾਂ, ਕੂੰਜ ਨਹੀਂ। ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਬੀਜ ਨਹੀਂ ਖਾਧੇ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨੇਕ ਪੰਛੀ ਹਾਂ।”
ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, “ਇਹ ਸਭ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਫੜਿਆ ਹੈ ਜੋ ਮੇਰਾ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ, ਤੈਨੂੰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਜ਼ਾ ਮਿਲੇਗੀ।”
ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸੰਗਤ ਤੋਂ ਪਛਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋ। ਬੁਰੀ ਸੰਗਤ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬੁਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
8. The River That Forgot
There was once a young river, born from the pure, melting snow of the high mountains. As it tumbled down the slopes, it loved to sing songs of the tall peaks and the clear, cold air.
The river flowed on, leaving the mountains far behind. It passed through forests, where ancient trees whispered new secrets to it. It flowed through bustling towns, where it saw children laughing and playing on its banks. It carried boats and helped farmers water their fields.
One day, an old, wise turtle swam up to the river and asked, “Young river, tell me a story of the mountains where you were born.”
The river tried to remember, but the memories were fuzzy. It had been so long since it had left the peaks. It could remember the feeling of being cold, but not the songs of the wind. A deep sadness filled the river. “I have forgotten where I came from,” it whispered.
The wise turtle smiled gently. “Do not be sad,” he said. “It is good to remember your beginnings, but the purpose of a river is to flow forward. You are no longer just a mountain stream; you are a lifeline for the forests, a joy for the towns, and a friend to the farmers. Your new stories are just as important as your old ones.”
The river looked at its own flowing water and understood. It was still the same river, but it had grown and changed, becoming more valuable with every new place it touched.
Moral of the story: While it’s important to know where you come from, your real value lies in the good you do and the journey you are on right now.
9. The Scaredy-Cat Scarecrow
In a golden cornfield, a farmer put up a brand-new scarecrow. He had a straw hat, a button nose, and a friendly, painted smile. His name was Patches. But Patches had a secret: he was terribly afraid of crows.
The moment he saw a flock of crows land in the field, he would droop his head and try to look like just another pole. The crows, seeing that he didn’t move, would happily peck at the corn.
A little field mouse named Squeaky, who lived nearby, saw this every day. “Patches!” he’d squeak. “You’re supposed to scare them, not hide from them!”
“But they are so big and loud,” Patches would whisper back. “I’m just made of straw. I’m not brave at all.”
One afternoon, a huge flock of crows descended on the field, bigger than any Patches had seen before. They were going to eat all the corn. Patches felt a knot of fear in his straw belly. But then he looked down and saw little Squeaky standing on his post, puffing out his chest at the giant birds. If this tiny mouse could be brave, maybe he could be too.
Taking a deep breath, Patches lifted his head high and stretched his stick arms out wide. “SHOO!” he yelled in the loudest voice he could manage. “GO AWAY!”
The crows were so surprised to see the scarecrow move and shout that they squawked in alarm and flew away in a panic. The field was safe. Patches had done it. He was still a little scared, but he was also very, very proud.
Moral of the story: Courage isn’t about not being afraid. It’s about being afraid and doing the right thing anyway.
ਕਹਾਣੀ 10: ਚੰਨ ਅਤੇ ਤਾਰੇ
(The Moon and the Stars)
ਬਹੁਤ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਤਾਰੇ ਚੰਨ ਨਾਲ ਈਰਖਾ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਪੂਰਾ ਚੰਨ ਆਪਣੀ ਚਮਕ ਨਾਲ ਨਿਕਲਦਾ, ਸਾਰੇ ਤਾਰੇ ਆਪਣੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਲੁਕੋ ਲੈਂਦੇ ਅਤੇ ਮੱਧਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ। “ਚੰਨ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਹੈ,” ਉਹ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ। “ਸਾਡੀ ਛੋਟੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਨੂੰ ਕੌਣ ਦੇਖੇਗਾ?”
ਇੱਕ ਰਾਤ, ਇੱਕ ਨਿੱਕਾ ਜਿਹਾ ਬੱਦਲ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਵਿਛੜ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਰੋਣ ਲੱਗਾ। ਚੰਨ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, “ਨਾ ਰੋ, ਨਿੱਕੇ ਬੱਦਲ, ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਮਦਦ ਕਰਾਂਗਾ।” ਚੰਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਨਾਲ ਚਮਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਸਦੀ ਇਕੱਲੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਹਰ ਕੋਨੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕੀ।
ਫਿਰ ਚੰਨ ਨੇ ਤਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ, “ਪਿਆਰੇ ਤਾਰਿਓ, ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਮੇਰੀ ਮਦਦ ਕਰੋ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਚਮਕੋਗੇ, ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਇੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ ਕਿ ਇਹ ਨਿੱਕਾ ਬੱਦਲ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਰਾਹ ਲੱਭ ਲਵੇਗਾ।”
ਤਾਰਿਆਂ ਨੇ ਚੰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਮੰਨ ਲਈ। ਉਹ ਸਾਰੇ ਇਕੱਠੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਚਮਕਣ ਲੱਗੇ। ਅਚਾਨਕ, ਪੂਰਾ ਅਸਮਾਨ ਜਗਮਗਾ ਉੱਠਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਿਲੀ ਹੋਈ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ, ਨਿੱਕੇ ਬੱਦਲ ਨੂੰ ਦੂਰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਬੱਦਲ ਦਿਸ ਗਏ ਅਤੇ ਉਹ ਖੁਸ਼ੀ-ਖੁਸ਼ੀ ਉੱਧਰ ਉੱਡ ਗਿਆ।
ਉਸ ਦਿਨ ਤਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਆਇਆ ਕਿ ਇਕੱਲੇ ਚਮਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਨਾਲੋਂ, ਮਿਲ ਕੇ ਰੋਸ਼ਨੀ ਫੈਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਾਕਤ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰਤਾ ਹੈ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਏਕਤਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਲ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਵੱਡੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹੱਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
ਕਹਾਣੀ 11 : ਪਾਣੀ ਦਾ ਅਸਲੀ ਰੰਗ
(The True Color of Water)
ਇੱਕ ਵਾਰ ਸਾਰੇ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹਿਸ ਹੋ ਗਈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਦਾ ਅਸਲੀ ਰੰਗ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਹਰਾ ਰੰਗ ਬੋਲਿਆ, “ਪਾਣੀ ਹਰਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਮੇਰੇ ਵਾਂਗ, ਜਿਵੇਂ ਘਾਹ ਦਾ ਰੰਗ।”
ਨੀਲਾ ਰੰਗ ਬੋਲਿਆ, “ਨਹੀਂ! ਪਾਣੀ ਤਾਂ ਨੀਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਅਸਮਾਨ।”
ਸੂਰਜ ਦਾ ਪੀਲਾ ਰੰਗ ਬੋਲਿਆ, “ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਗਲਤ ਹੋ, ਪਾਣੀ ਤਾਂ ਸੁਨਹਿਰੀ ਪੀਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।”
ਉਹ ਸਾਰੇ ਝਗੜਦੇ ਹੋਏ ਨਦੀ ਕੋਲ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਦੀ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ, “ਹੇ ਨਦੀ, ਸਾਨੂੰ ਦੱਸ, ਤੇਰਾ ਅਸਲੀ ਰੰਗ ਕੀ ਹੈ?”
ਨਦੀ ਹੱਸੀ ਅਤੇ ਬੋਲੀ, “ਮੇਰਾ ਆਪਣਾ ਕੋਈ ਰੰਗ ਨਹੀਂ ਹੈ।” ਜਦੋਂ ਨਦੀ ਹਰੇ-ਭਰੇ ਖੇਤਾਂ ਕੋਲੋਂ ਲੰਘੀ, ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਰੰਗ ਹਰਾ ਦਿਸਣ ਲੱਗਾ। ਜਦੋਂ ਉਸ ਉੱਤੇ ਨੀਲੇ ਅਸਮਾਨ ਦਾ ਪਰਛਾਵਾਂ ਪਿਆ, ਤਾਂ ਉਹ ਨੀਲੀ ਹੋ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਡੁੱਬ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਸੰਤਰੀ ਅਤੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਘੁਲ ਗਏ।
ਨਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਜਿਸਦੇ ਕੋਲੋਂ ਲੰਘਦੀ ਹਾਂ, ਉਸਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿੱਚ ਸਮਾ ਲੈਂਦੀ ਹਾਂ। ਇਹੀ ਮੇਰਾ ਅਸਲੀ ਰੰਗ ਹੈ।” ਸਾਰੇ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਆ ਗਿਆ ਕਿ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਅਪਨਾਉਣਾ ਅਤੇ ਸਭ ਨਾਲ ਘੁਲ-ਮਿਲ ਕੇ ਰਹਿਣਾ ਹੀ ਅਸਲੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਹੈ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਨਿਮਰਤਾ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਚੰਗੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਅਪਨਾਉਣਾ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਗੁਣ ਹੈ।
Of course. Here are two more stories for you.
12. The Grumpy Old Lantern
In the dusty corner of a forgotten garden shed, there sat an old, rusty lantern named Rusty. He was always very grumpy. “What’s the use of being a lantern if no one ever lights you?” he would mutter to the spiders.
He watched the sun shine brightly every day and the moon glow softly every night, and he grew more and more sad and bitter. He was meant to hold a light, but his glass was cloudy with dust and his wick was dry.
One evening, a tiny field mouse named Pip scurried into the shed. He saw the grumpy lantern. “You look so sad,” squeaked Pip. “What’s wrong?”
“I’ve forgotten how to shine,” grumbled Rusty.
Pip felt sorry for him. He scurried up the lantern and used his tiny tail to brush away years of dust from the glass. Then, an old spider named Silky, who had heard everything, slowly came down and cleared away all the cobwebs from Rusty’s top.
Just then, a little moth named Luna fluttered in. She had seen a bonfire far away. Carefully, she carried a tiny, glowing ember on a piece of dry leaf. She flew to the lantern and touched the ember to Rusty’s wick.
Flicker… Flicker… WHOOSH!
A soft, warm flame flickered to life inside Rusty. The shed was filled with a gentle, golden glow. For the first time in years, Rusty was shining. He wasn’t grumpy anymore. He was glowing with happiness, and he realized it wasn’t something he could have done alone.
Moral of the story: We all have a light inside us, but sometimes we need the help of our friends to let it shine.
13. The Quilt of Memories
Lily had a special quilt on her bed. It wasn’t a single, pretty color. It was a patchwork quilt, made of many different squares of fabric. There was a blue square from her father’s old work shirt, a yellow floral square from her mother’s favorite apron, and a red-and-white striped square from her baby brother’s first pajamas.
Lily used to love it, but one day she saw a brand-new, perfectly pink blanket in a store. “My quilt is just a bunch of old scraps,” she thought sadly. “It’s not beautiful at all.”
That night, it was very cold. Lily snuggled under her patchwork quilt. Her mother came to tuck her in. “Are you warm, my love?” she asked.
“Yes,” Lily said, “but I wish I had a new, pretty blanket. Not this old one.”
Her mother smiled and touched a blue square on the quilt. “This patch holds the memory of your father carrying you on his shoulders,” she said softly. She then touched the yellow floral patch. “And this one holds the memory of us baking cookies together in the kitchen.” She pointed to the red-and-white striped patch. “And this one remembers how you used to sing to your baby brother.”
Lily looked at her quilt in a new way. It wasn’t just a bunch of old scraps. It was a blanket of hugs, laughter, and love. Each patch told a story. It was warmer and more special than any new blanket in a store could ever be.
Moral of the story: The most beautiful things in life aren’t the ones that are new and shiny, but the ones that are filled with love and memories.
ਕਹਾਣੀ 14: ਡਰਪੋਕ ਤਾਰਾ
(The Scared Star)
ਰਾਤ ਦੇ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ, ‘ਟਿਮ-ਟਿਮ’ ਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਤਾਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਤਾਰਿਆਂ ਦੇ ਉਲਟ, ਟਿਮ-ਟਿਮ ਨੂੰ ਹਨੇਰੇ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਡਰ ਲੱਗਦਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਰਾਤ ਹੁੰਦੀ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਤਾਰੇ ਚਮਕਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ, ਤਾਂ ਟਿਮ-ਟਿਮ ਡਰ ਕੇ ਆਪਣੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਲੁਕੋ ਲੈਂਦਾ।
ਇੱਕ ਰਾਤ, ਚੰਦਾ ਮਾਮਾ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਟਿਮ-ਟਿਮ ਉਦਾਸ ਬੈਠਾ ਹੈ। ਚੰਦਾ ਮਾਮਾ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, “ਕੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਟਿਮ-ਟਿਮ? ਤੂੰ ਬਾਕੀ ਤਾਰਿਆਂ ਵਾਂਗ ਚਮਕ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ?”
ਟਿਮ-ਟਿਮ ਨੇ ਹੌਲੀ ਜਿਹੀ ਕਿਹਾ, “ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਕਾਲੇ, ਡੂੰਘੇ ਹਨੇਰੇ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਡਰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।”
ਚੰਦਾ ਮਾਮਾ ਮੁਸਕਰਾਇਆ ਅਤੇ ਬੋਲਿਆ, “ਪਰ ਪਿਆਰੇ, ਇਸੇ ਹਨੇਰੇ ਕਰਕੇ ਹੀ ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ਹੈ। ਜੇ ਹਨੇਰਾ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਚਮਕ ਨੂੰ ਕੌਣ ਦੇਖੇਗਾ? ਸਾਡੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹ ਦਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਉਮੀਦ ਜਗਾਉਂਦੀ ਹੈ।”
ਟਿਮ-ਟਿਮ ਨੇ ਹੇਠਾਂ ਧਰਤੀ ਵੱਲ ਦੇਖਿਆ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਜੋ ਖਿੜਕੀ ਕੋਲ ਬੈਠੀ ਅਸਮਾਨ ਵੱਲ ਦੇਖ ਕੇ ਮੁਸਕਰਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਕਿਸੇ ਲਈ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਡਰ ਭੁਲਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਚਮਕਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਉਸ ਰਾਤ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚਮਕ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਸਾਡੀ ਅਸਲੀ ਤਾਕਤ ਅਤੇ ਮਹੱਤਤਾ ਉੱਥੇ ਹੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 15: ਪੈਨਸਿਲ ਅਤੇ ਰਬੜ
(The Pencil and the Eraser)
ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਬਸਤੇ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਪੈਨਸਿਲ ਅਤੇ ਇੱਕ ਰਬੜ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਬਣਦੀ ਸੀ।
ਪੈਨਸਿਲ ਘमंड ਨਾਲ ਕਹਿੰਦੀ, “ਮੈਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਸੋਹਣੇ-ਸੋਹਣੇ ਅੱਖਰ ਲਿਖਦੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰ ਤਸਵੀਰਾਂ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹਾਂ।”
ਰਬੜ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੀ, “ਨਹੀਂ, ਮੈਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਾਂ। ਜਦੋਂ ਤੂੰ ਗਲਤੀ ਕਰਦੀ ਹੈਂ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਕੇ ਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ ਕਰਦੀ ਹਾਂ।”
ਇੱਕ ਦਿਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਲਕਣ, ਮੀਨਾ, ਇੱਕ ਡਰਾਇੰਗ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪੈਨਸਿਲ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੋਹਣਾ ਜਿਹਾ ਫੁੱਲ ਬਣਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਗਲਤੀ ਨਾਲ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਪੱਤੀ ਵਾਧੂ ਬਣਾ ਦਿੱਤੀ। ਪੈਨਸਿਲ ਬਹੁਤ ਉਦਾਸ ਹੋ ਗਈ।
ਫਿਰ ਮੀਨਾ ਨੇ ਰਬੜ ਚੁੱਕੀ ਅਤੇ ਹੌਲੀ ਜਿਹੀ ਉਸ ਵਾਧੂ ਪੱਤੀ ਨੂੰ ਮਿਟਾ ਦਿੱਤਾ। ਹੁਣ ਫੁੱਲ ਬਿਲਕੁਲ ਸਹੀ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮੀਨਾ ਨੇ ਪੈਨਸਿਲ ਨਾਲ ਉਸ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਭਰੇ ਅਤੇ ਉਹ ਮੁਕਾਬਲਾ ਜਿੱਤ ਗਈ।
ਉਸ ਦਿਨ, ਪੈਨਸਿਲ ਅਤੇ ਰਬੜ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਆ ਗਿਆ। ਪੈਨਸਿਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਤੂੰ ਸਹੀ ਸੀ, ਤੇਰੇ ਬਿਨਾਂ ਮੈਂ ਅਧੂਰੀ ਹਾਂ।” ਰਬੜ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਅਤੇ ਤੇਰੇ ਬਿਨਾਂ ਮੇਰਾ ਕੋਈ ਕੰਮ ਨਹੀਂ। ਅਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਮਿਲ ਕੇ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹਾਂ।” ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਪੱਕੇ ਦੋਸਤ ਬਣ ਗਏ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਹਰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਆਪਣਾ ਖਾਸ ਕੰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਨਤੀਜੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ।
Of course. Here are two more stories for you.
16. The Pen and the Pencil
In a little girl’s pencil box lived a shiny fountain pen and a simple wooden pencil. The pen was very proud.
“Look at me!” the pen would say to the pencil. “I write in beautiful, dark blue ink that no one can change. You just make grey marks that can be wiped away. You are not permanent like me.” The pencil would just smile and say nothing.
One day, the little girl decided to draw a beautiful castle. She started with the pencil. She drew tall towers and a big gate. “Oops,” she said, noticing one tower was crooked. She took her eraser, rubbed away the crooked line, and drew a new, straight one.
Then she took the shiny fountain pen to outline her drawing. She carefully traced the towers and the gate. But as she drew the flag, her hand slipped, and a big drop of blue ink fell right in the middle of her drawing. She tried to wipe it, but it just made a big smudge. The beautiful drawing was ruined, and she couldn’t fix it.
The pencil looked at the sad pen and said softly, “It is good to be bold and permanent, but it is also good to allow for mistakes to be corrected. Sometimes, being able to change is a strength.” The pen understood that being perfect all the time isn’t as important as being able to fix your mistakes.
Moral of the story: It’s okay to make mistakes. Being able to change and correct yourself is a great quality.
17. The Last Mango
On a big mango tree, the season was almost over. Only one perfect, golden mango was left, hanging right at the very top.
Two little squirrels, Chip and Dale, saw it at the same time. “It’s mine!” shouted Chip, and scrambled up the trunk.
“No, I saw it first!” chattered Dale, racing after him.
They both reached the branch at the same time and started to argue. “I’m going to eat it!” “No, I am!” They pushed and shoved, each one trying to grab the mango from the other.
In their squabble, they shook the branch so much that the mango’s stem snapped. The beautiful mango tumbled down, down, down, and landed on a rock below with a splat. It broke open and was completely ruined.
Chip and Dale stared down from the branch. Their fight had cost them the very prize they were fighting for. A wise old parrot, watching from a nearby tree, called out, “How foolish. If you had worked together, you could have shared the sweet fruit. Because you fought, now neither of you has anything.”
Moral of the story: It is better to cooperate and share than to fight and lose everything.
ਕਹਾਣੀ 18: ਸੰਦੂਕ ਦੇ ਖਿਡੌਣੇ
(The Toys in the Box)
ਇੱਕ ਸੰਦੂਕ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਖਿਡੌਣੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ: ਇੱਕ ਹਥੌੜਾ, ਇੱਕ ਪੇਚਕਸ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਆਰੀ। ਤਿੰਨੋਂ ਸੋਚਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹਨ।
ਹਥੌੜਾ ਕਹਿੰਦਾ, “ਮੈਂ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਕਤਵਰ ਹਾਂ! ਮੈਂ ਕਿੱਲਾਂ ਨੂੰ ਠੋਕ ਸਕਦਾ ਹਾਂ।”
ਪੇਚਕਸ ਕਹਿੰਦਾ, “ਤਾਕਤ ਹੀ ਸਭ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਮੈਂ ਪੇਚਾਂ ਨੂੰ ਕੱਸ ਸਕਦਾ ਹਾਂ। ਮੇਰੇ ਬਿਨਾਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਜੁੜ ਸਕਦਾ।”
ਆਰੀ ਕਹਿੰਦੀ, “ਤੁਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਮੇਰੇ ਬਿਨਾਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਮੈਂ ਲੱਕੜ ਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਰਾਹ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹਾਂ।”
ਇੱਕ ਦਿਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ, ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਨੇ, ਇੱਕ ਪੰਛੀ ਦਾ ਘਰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਲੱਕੜ, ਕਿੱਲਾਂ ਅਤੇ ਪੇਚ ਕੱਢੇ।
ਪਹਿਲਾਂ ਹਥੌੜੇ ਨੇ ਲੱਕੜ ਕੱਟਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਹ ਨਹੀਂ ਕੱਟ ਸਕਿਆ। ਫਿਰ ਆਰੀ ਨੇ ਲੱਕੜ ਦੇ ਸਹੀ ਟੁਕੜੇ ਕੱਟੇ।
ਫਿਰ ਪੇਚਕਸ ਨੇ ਕਿੱਲਾਂ ਠੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਹ ਨਹੀਂ ਠੋਕ ਸਕਿਆ। ਫਿਰ ਹਥੌੜੇ ਨੇ ਸਾਰੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿੱਲਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜ ਦਿੱਤਾ।
ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਹਥੌੜੇ ਨੇ ਪੇਚ ਕੱਸਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਹ ਘੁੰਮਾ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ। ਫਿਰ ਪੇਚਕਸ ਨੇ ਪੰਛੀ ਦੇ ਬੈਠਣ ਲਈ ਡੰਡੀ ਨੂੰ ਪੇਚ ਨਾਲ ਕੱਸ ਦਿੱਤਾ।
ਤਿੰਨਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਇੱਕ ਸੋਹਣਾ ਜਿਹਾ ਪੰਛੀ-ਘਰ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਦਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਆਇਆ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਇਕੱਲਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹ ਕੁਝ ਵੀ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਆਪਣੀ ਖਾਸੀਅਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੀ ਸਫਲਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 19: ਬੇਸਬਰਾ ਬੀਜ
(The Impatient Seed)
ਇੱਕ ਮਾਲੀ ਨੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਬੀਜ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਬੀਜਿਆ। ਬੀਜ ਬਹੁਤ ਬੇਸਬਰਾ ਸੀ। ਉਹ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰ ਫੁੱਲ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।
ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਘਾਹ ਦੇ ਬੂਟੇ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਜੋ ਇੱਕ ਹੀ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੀਜ ਨੇ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਵੀ ਉਸ ਘਾਹ ਵਾਂਗ ਜਲਦੀ ਵੱਡਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ?”
ਮਿੱਟੀ ਨੇ ਹੱਸ ਕੇ ਕਿਹਾ, “ਧੀਰਜ ਰੱਖ, ਨਿੱਕੇ ਬੀਜ। ਚੰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਣਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।”
ਪਰ ਬੀਜ ਨੇ ਇੱਕ ਨਾ ਸੁਣੀ। ਉਹ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਦਾ। ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ, ਮਾਲੀ ਆਇਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਸਾਰੇ ਵਾਧੂ ਘਾਹ ਨੂੰ ਜੜ੍ਹੋਂ ਪੁੱਟ ਕੇ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਨ।
ਬੀਜ ਇਹ ਦੇਖ ਕੇ ਡਰ ਗਿਆ। ਮਿੱਟੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਮਝਾਇਆ, “ਦੇਖਿਆ? ਜੋ ਜਲਦੀ ਉੱਗਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਜਲਦੀ ਖਤਮ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੂੰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈਂ ਤਾਂ ਜੋ ਤੈਨੂੰ ਕੋਈ ਤੂਫ਼ਾਨ ਵੀ ਨਾ ਹਿਲਾ ਸਕੇ।”
ਬੀਜ ਨੂੰ ਹੁਣ ਸਬਰ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸਮਝ ਆ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਨੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਧੀਰਜ ਨਾਲ ਉਡੀਕ ਕਰਨ ਲੱਗਾ। ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਇੱਕ ਸੋਹਣੇ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਗੁਲਾਬ ਦੇ ਫੁੱਲ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ, ਜਿਸਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਸਾਰੇ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਸਬਰ ਦਾ ਫਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਿੱਠਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵੱਡੀ ਸਫਲਤਾ ਲਈ ਧੀਰਜ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 20: ਚੂਹਾ ਜੋ ਸ਼ੇਰ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ
ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਚੂਹਾ ਸੀ ਜੋ ਹਮੇਸ਼ਾ ਡਰਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਬਿੱਲੀਆਂ ਤੋਂ, ਕੁੱਤਿਆਂ ਤੋਂ, ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਤੋਂ ਵੀ ਡਰਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੋਚਦਾ, “ਕਾਸ਼ ਮੈਂ ਇੱਕ ਤਾਕਤਵਰ ਸ਼ੇਰ ਹੁੰਦਾ, ਫਿਰ ਕੋਈ ਮੈਨੂੰ ਨਾ ਡਰਾਉਂਦਾ।”
ਇੱਕ ਰਾਤ, ਇੱਕ ਜੰਗਲ ਦੀ ਪਰੀ ਉਸਦੇ ਸੁਪਨੇ ਵਿੱਚ ਆਈ ਅਤੇ ਬੋਲੀ, “ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਇੱਛਾ ਪੂਰੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹਾਂ।” ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ, ਚੂਹਾ ਜਾਗਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸ਼ੇਰ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਸੀ।
ਉਹ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਣ ਲੱਗਾ। ਪਰ ਹੁਣ ਉਹ ਆਪਣੀ ਛੋਟੀ ਖੁੱਡ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਵੜ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚੋਂ ਪਨੀਰ ਦਾ ਟੁਕੜਾ ਨਹੀਂ ਚੁਰਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਸਾਰੇ ਪੁਰਾਣੇ ਚੂਹੇ ਦੋਸਤ ਉਸਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਡਰ ਕੇ ਭੱਜ ਗਏ। ਸ਼ੇਰ ਬਣ ਕੇ ਉਹ ਇਕੱਲਾ ਰਹਿ ਗਿਆ।
ਉਸਨੂੰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਸਮਝ ਆ ਗਿਆ ਕਿ ਸ਼ੇਰ ਬਣਨ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਹਨ। ਉਸਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਛੋਟਾ ਚੂਹਾ ਬਣ ਕੇ ਉਹ ਕਿੰਨਾ ਖੁਸ਼ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪਰੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਦਿਲੋਂ ਇੱਛਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਵਾਪਸ ਚੂਹਾ ਬਣ ਜਾਵੇ। ਪਰੀ ਨੇ ਉਸਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਲਈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਵਾਪਸ ਚੂਹਾ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਕੋਈ ਹੋਰ ਬਣਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਸਾਨੂੰ ਉਹ ਬਣ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅਸੀਂ ਹਾਂ। ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਆਪਣੀ ਖਾਸ ਜਗ੍ਹਾ ਅਤੇ ਖਾਸੀਅਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 21: ਖੂਹ ਵਾਲਾ ਡੱਡੂ
ਇੱਕ ਡੱਡੂ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੇ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਸੇ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਗੁਜ਼ਾਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਸੋਚਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹੀ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਵੱਡੇ ਘਰ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਮਾਣ ਕਰਦਾ ਸੀ।
ਇੱਕ ਦਿਨ, ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਇੱਕ ਕੱਛੂਕੁੰਮਾ ਘੁੰਮਦਾ-ਘੁੰਮਦਾ ਉਸ ਖੂਹ ਕੋਲ ਆ ਗਿਆ। ਡੱਡੂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਸ਼ੇਖੀ ਮਾਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, “ਆਓ, ਮੇਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇਖੋ! ਕਿੰਨੀ ਵੱਡੀ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰ ਹੈ।”
ਕੱਛੂਕੁੰਮੇ ਨੇ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਝਾਕਿਆ ਅਤੇ ਹੱਸ ਕੇ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਛੋਟਾ ਹੈ। ਕੀ ਤੂੰ ਕਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇਖਿਆ ਹੈ?” ਡੱਡੂ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, “ਸਮੁੰਦਰ? ਉਹ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਵੱਡਾ ਹੋਵੇਗਾ? ਕੀ ਉਹ ਮੇਰੇ ਇਸ ਖੂਹ ਤੋਂ ਦੁੱਗਣਾ ਵੱਡਾ ਹੈ?”
ਕੱਛੂਕੁੰਮੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਨਹੀਂ, ਉਸਦਾ ਕੋਈ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਖੂਹਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਵੱਡਾ ਹੈ। ਉਸ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀਆਂ-ਵੱਡੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਉੱਠਦੀਆਂ ਹਨ।” ਡੱਡੂ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਨਾ ਆਇਆ। ਉਸਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਦੁਨੀਆ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਛੋਟੀ ਸੀ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਦੁਨੀਆ ਸਾਡੀ ਸੋਚ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਿਮਰ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 22: ਜਾਦੂਈ ਬੀਜ
ਇੱਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਦਮੀ ਨੇ ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ, ਇੱਕ ਭੈਣ ਅਤੇ ਭਰਾ, ਨੂੰ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਜਾਦੂਈ ਬੀਜ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਬੀਜ ਤੁਹਾਡੇ ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਵਧੇਗਾ।”
ਕੁੜੀ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਮੀਨਾ ਸੀ, ਬਹੁਤ ਦਿਆਲੂ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਬੀਜ ਇੱਕ ਗਮਲੇ ਵਿੱਚ ਬੀਜਿਆ। ਉਹ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਉਸਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦਿੰਦੀ, ਉਸ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਭਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੀ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਵੀ ਉਹ ਕੋਈ ਚੰਗਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨਾ, ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਬੀਜ ਥੋੜ੍ਹਾ ਹੋਰ ਵਧ ਜਾਂਦਾ। ਜਲਦੀ ਹੀ, ਉਸਦਾ ਬੀਜ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਦਰੱਖਤ ਬਣ ਗਿਆ ਜਿਸ ‘ਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਫਲ ਲੱਗੇ ਸਨ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਉਸਦਾ ਭਰਾ, ਰਾਜੂ, ਬਹੁਤ ਸੁਆਰਥੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਬੀਜ ਇੱਕ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਰਵਾਹ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਲੜਦਾ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਬੀਜ ਮੁਰਝਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਉੱਗਿਆ।
ਰਾਜੂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗਲਤੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ। ਉਸਨੇ ਸਮਝਿਆ ਕਿ ਚੰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਚੰਗੇ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਉੱਗਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਚੰਗੇ ਕੰਮਾਂ ਦਾ ਫਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਿੱਠਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਕਰਮ ਹੀ ਸਾਡਾ ਭਵਿੱਖ ਤੈਅ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਕਹਾਣੀ 23: ਪਰਛਾਵੇਂ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ
ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਮੁੰਡੇ ਦਾ ਪਰਛਾਵਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਸ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਪਰਛਾਵਾਂ ਖੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਸਨੇ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਥੱਕ ਗਿਆ ਹਾਂ! ਮੈਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤੇਰੀ ਨਕਲ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੂੰ ਬੈਠਦਾ ਹੈਂ, ਮੈਂ ਬੈਠਦਾ ਹਾਂ। ਜਦੋਂ ਤੂੰ ਭੱਜਦਾ ਹੈਂ, ਮੈਂ ਭੱਜਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੁਝ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ।”
ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਰਛਾਵੇਂ ਲਈ ਬੁਰਾ ਲੱਗਾ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, “ਚੱਲ, ਅੱਜ ਆਪਾਂ ਕੁਝ ਵੱਖਰਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।”
ਉਸ ਸ਼ਾਮ, ਮੁੰਡਾ ਆਪਣੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦੀਵਾ ਜਗਾਇਆ। ਉਸਨੇ ਦੀਵਾਰ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਪਰਛਾਵੇਂ ਬਣਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਕਦੇ ਉਹ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਉੱਡਦਾ ਪੰਛੀ ਬਣਾਉਂਦਾ, ਅਤੇ ਪਰਛਾਵਾਂ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪੰਛੀ ਬਣ ਕੇ ਦੀਵਾਰ ‘ਤੇ ਉੱਡਦਾ। ਕਦੇ ਉਹ ਇੱਕ ਭੌਂਕਦਾ ਕੁੱਤਾ ਬਣਾਉਂਦਾ।
ਪਰਛਾਵਾਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਨਕਲ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਸਮਝਿਆ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਉਸਨੂੰ ਮੁੰਡੇ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਕੱਠੇ ਮਿਲ ਕੇ ਉਹ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਕਈ ਵਾਰ ਦੂਜਿਆਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇ ਕੇ ਅਸੀਂ ਉਹ ਕੰਮ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਅਸੀਂ ਇਕੱਲੇ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਟੀਮ ਵਰਕ ਨਾਲ ਸਭ ਕੁਝ ਸੰਭਵ ਹੈ।
कहानी 24: घमंडी पहाड़ और छोटा पत्थर
बहुत समय पहले, एक बहुत ऊँचा और घमंडी पहाड़ था। उसे अपने बड़े आकार और ऊँचाई पर बहुत गर्व था। वह हमेशा अपने नीचे पड़े एक छोटे से पत्थर का मज़ाक उड़ाता था। “देखो मुझे,” पहाड़ गरजता। “मैं आसमान को छूता हूँ। और तुम, तुम तो बस एक छोटे से कंकड़ हो जिसे कोई देखता भी नहीं।”
छोटा पत्थर चुपचाप सब सुनता रहता।
एक दिन, बहुत तेज़ बारिश और तूफ़ान आया। बड़ी-बड़ी चट्टानें पहाड़ से खिसकने लगीं। पहाड़ को बहुत दर्द हो रहा था और वह डर गया। तूफ़ान इतना तेज़ था कि पहाड़ के बड़े-बड़े हिस्से टूटकर गिरने लगे।
लेकिन छोटा पत्थर वहीं टिका रहा। वह ज़मीन से मजबूती से जुड़ा हुआ था। जब तूफ़ान थमा, तो पहाड़ का आकार बदल चुका था, वह पहले जैसा विशाल नहीं रहा।
छोटे पत्थर ने धीरे से कहा, “बड़ा होना ही सब कुछ नहीं होता, मज़बूती से अपनी जगह पर टिके रहना भी ज़रूरी है।” उस दिन घमंडी पहाड़ को समझ आया कि किसी को छोटा नहीं समझना चाहिए।
शिक्षा: हमें कभी भी अपने आकार या पद पर घमंड नहीं करना चाहिए। हर किसी में अपनी कोई न कोई खासियत होती है।
कहानी 25: जादुई रंग
एक गाँव में सिया नाम की एक छोटी लड़की रहती थी जिसे चित्र बनाना बहुत पसंद था। एक दिन, उसे एक पुराना बक्सा मिला जिसमें सिर्फ तीन ही रंग थे – लाल, पीला और नीला।
वह दुखी हो गई। “मैं इन तीन रंगों से सुंदर चित्र कैसे बना सकती हूँ?” उसने सोचा।
तभी, एक जादुई तितली उड़ती हुई आई और बोली, “सिया, असली जादू मिलाने में है।”
सिया को समझ नहीं आया। तितली ने कहा, “थोड़ा लाल और थोड़ा पीला मिला कर देखो।” सिया ने ऐसा ही किया और नारंगी रंग बन गया! वह बहुत खुश हुई। फिर उसने नीला और पीला मिलाया तो हरा रंग बन गया। लाल और नीला मिलाने पर बैंगनी रंग बन गया।
अब सिया के पास बहुत सारे रंग थे। उसने एक बहुत ही सुंदर इंद्रधनुष का चित्र बनाया। उसे समझ आ गया कि अलग-अलग होकर वे सिर्फ तीन रंग थे, लेकिन जब वे मिल गए तो उन्होंने कई नए और सुंदर रंग बना दिए।
शिक्षा: जब हम मिलकर काम करते हैं, तो हम और भी बेहतर और सुंदर चीज़ें बना सकते हैं। एकता में ही असली जादू है।
ਕਹਾਣੀ 26: ਸੰਦੂਕ ਦੇ ਖਿਡੌਣੇ
(The Toys in the Box)
ਇੱਕ ਸੰਦੂਕ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਖਿਡੌਣੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ: ਇੱਕ ਹਥੌੜਾ, ਇੱਕ ਪੇਚਕਸ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਆਰੀ। ਤਿੰਨੋਂ ਸੋਚਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹਨ।
ਹਥੌੜਾ ਕਹਿੰਦਾ, “ਮੈਂ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਕਤਵਰ ਹਾਂ! ਮੈਂ ਕਿੱਲਾਂ ਨੂੰ ਠੋਕ ਸਕਦਾ ਹਾਂ।”
ਪੇਚਕਸ ਕਹਿੰਦਾ, “ਤਾਕਤ ਹੀ ਸਭ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਮੈਂ ਪੇਚਾਂ ਨੂੰ ਕੱਸ ਸਕਦਾ ਹਾਂ। ਮੇਰੇ ਬਿਨਾਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਜੁੜ ਸਕਦਾ।”
ਆਰੀ ਕਹਿੰਦੀ, “ਤੁਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਮੇਰੇ ਬਿਨਾਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਮੈਂ ਲੱਕੜ ਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਰਾਹ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹਾਂ।”
ਇੱਕ ਦਿਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ, ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਨੇ, ਇੱਕ ਪੰਛੀ ਦਾ ਘਰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਲੱਕੜ, ਕਿੱਲਾਂ ਅਤੇ ਪੇਚ ਕੱਢੇ।
ਪਹਿਲਾਂ ਹਥੌੜੇ ਨੇ ਲੱਕੜ ਕੱਟਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਹ ਨਹੀਂ ਕੱਟ ਸਕਿਆ। ਫਿਰ ਆਰੀ ਨੇ ਲੱਕੜ ਦੇ ਸਹੀ ਟੁਕੜੇ ਕੱਟੇ।
ਫਿਰ ਪੇਚਕਸ ਨੇ ਕਿੱਲਾਂ ਠੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਹ ਨਹੀਂ ਠੋਕ ਸਕਿਆ। ਫਿਰ ਹਥੌੜੇ ਨੇ ਸਾਰੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿੱਲਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜ ਦਿੱਤਾ।
ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਹਥੌੜੇ ਨੇ ਪੇਚ ਕੱਸਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਹ ਘੁੰਮਾ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ। ਫਿਰ ਪੇਚਕਸ ਨੇ ਪੰਛੀ ਦੇ ਬੈਠਣ ਲਈ ਡੰਡੀ ਨੂੰ ਪੇਚ ਨਾਲ ਕੱਸ ਦਿੱਤਾ।
ਤਿੰਨਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਇੱਕ ਸੋਹਣਾ ਜਿਹਾ ਪੰਛੀ-ਘਰ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਦਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਆਇਆ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਇਕੱਲਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹ ਕੁਝ ਵੀ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਆਪਣੀ ਖਾਸੀਅਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੀ ਸਫਲਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 27: ਬੇਸਬਰਾ ਬੀਜ
(The Impatient Seed)
ਇੱਕ ਮਾਲੀ ਨੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਬੀਜ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਬੀਜਿਆ। ਬੀਜ ਬਹੁਤ ਬੇਸਬਰਾ ਸੀ। ਉਹ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰ ਫੁੱਲ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।
ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਘਾਹ ਦੇ ਬੂਟੇ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਜੋ ਇੱਕ ਹੀ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੀਜ ਨੇ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਵੀ ਉਸ ਘਾਹ ਵਾਂਗ ਜਲਦੀ ਵੱਡਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ?”
ਮਿੱਟੀ ਨੇ ਹੱਸ ਕੇ ਕਿਹਾ, “ਧੀਰਜ ਰੱਖ, ਨਿੱਕੇ ਬੀਜ। ਚੰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਣਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।”
ਪਰ ਬੀਜ ਨੇ ਇੱਕ ਨਾ ਸੁਣੀ। ਉਹ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਦਾ। ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ, ਮਾਲੀ ਆਇਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਸਾਰੇ ਵਾਧੂ ਘਾਹ ਨੂੰ ਜੜ੍ਹੋਂ ਪੁੱਟ ਕੇ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਨ।
ਬੀਜ ਇਹ ਦੇਖ ਕੇ ਡਰ ਗਿਆ। ਮਿੱਟੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਮਝਾਇਆ, “ਦੇਖਿਆ? ਜੋ ਜਲਦੀ ਉੱਗਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਜਲਦੀ ਖਤਮ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੂੰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈਂ ਤਾਂ ਜੋ ਤੈਨੂੰ ਕੋਈ ਤੂਫ਼ਾਨ ਵੀ ਨਾ ਹਿਲਾ ਸਕੇ।”
ਬੀਜ ਨੂੰ ਹੁਣ ਸਬਰ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸਮਝ ਆ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਨੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਧੀਰਜ ਨਾਲ ਉਡੀਕ ਕਰਨ ਲੱਗਾ। ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਇੱਕ ਸੋਹਣੇ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਗੁਲਾਬ ਦੇ ਫੁੱਲ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ, ਜਿਸਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਸਾਰੇ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਸਬਰ ਦਾ ਫਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਿੱਠਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵੱਡੀ ਸਫਲਤਾ ਲਈ ਧੀਰਜ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 28: ਸਿਆਣੀ ਕਿਤਾਬ
ਇੱਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਇੱਕ ਦਿਨ, ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ, ਚਮਕਦਾਰ ਟੈਬਲੇਟ ਆਇਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗੇਮਾਂ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓ ਸਨ। ਸਾਰੇ ਬੱਚੇ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਉਸ ਟੈਬਲੇਟ ਨਾਲ ਖੇਡਣ ਲੱਗੇ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਉਦਾਸ ਹੋ ਗਈਆਂ।
ਇੱਕ ਸ਼ਾਮ, ਅਚਾਨਕ ਬਿਜਲੀ ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ ਟੈਬਲੇਟ ਦੀ ਬੈਟਰੀ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ। ਬੱਚੇ ਬੋਰ ਹੋ ਗਏ। ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਸਿਆਣੀ, ਪੁਰਾਣੀ ਕਿਤਾਬ ਨੇ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਹੌਲੀ ਜਿਹੀ ਕਿਹਾ, “ਮੈਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ।”
ਕੁੜੀ ਨੇ ਕਿਤਾਬ ਚੁੱਕੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕਿਤਾਬ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਜਾਦੂਗਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦਿਖਾਈ ਜੋ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਕਲਪਨਾ ਵਿੱਚ ਦੇਖੀ। ਇਹ ਦੁਨੀਆਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੀਡੀਓ ਗੇਮ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰੰਗੀਨ ਸੀ। ਬਾਕੀ ਬੱਚੇ ਵੀ ਉਸਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਨ ਲੱਗੇ।
ਉਸ ਦਿਨ ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ ਸਿੱਖਿਆ ਕਿ ਨਵੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਚੰਗੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਦਾ ਜਾਦੂ ਸਭ ਤੋਂ ਖਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਕਿਸੇ ਬੈਟਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਨਵੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਅਨਮੋਲ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 29: ਦੋ ਬੀਜ
ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਦੋ ਬੀਜ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਬੀਜੇ।
ਪਹਿਲਾ ਬੀਜ ਬਹੁਤ ਕਾਹਲਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਵੱਡਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਅਸਮਾਨ ਨੂੰ ਛੂਹਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ।” ਉਸਨੇ ਸਾਰਾ ਪਾਣੀ ਪੀਤਾ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉੱਗਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਹ ਇੱਕ ਲੰਬਾ ਪਰ ਪਤਲਾ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਪੌਦਾ ਬਣ ਗਿਆ।
ਦੂਜਾ ਬੀਜ ਸਬਰ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਧਾਂਗਾ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਾਂਗਾ।” ਉਹ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਧਿਆ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਤਾਕਤ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲਗਾਈ।
ਇੱਕ ਦਿਨ, ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ ਤੂਫ਼ਾਨ ਆਇਆ।
ਕਾਹਲੀ ਵਿੱਚ ਵਧਿਆ ਲੰਬਾ ਪੌਦਾ, ਜਿਸਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਨ, ਤੇਜ਼ ਹਵਾ ਦਾ ਇੱਕੋ ਝਟਕਾ ਵੀ ਸਹਿਣ ਨਾ ਕਰ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਡਿੱਗ ਪਿਆ। ਪਰ ਸਬਰ ਵਾਲਾ ਪੌਦਾ, ਜਿਸਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਡੂੰਘੀਆਂ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਨ, ਤੂਫ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਿੱਧਾ ਖੜ੍ਹਾ ਰਿਹਾ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋਣ ਲਈ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਨੀਂਹ ਹੋਣੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੰਮ ਅਕਸਰ ਟਿਕਾਊ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ।
ਕਹਾਣੀ 30: ਘਮੰਡੀ ਦਰੱਖਤ ਅਤੇ ਨਰਮ ਘਾਹ
ਇੱਕ ਦਿਨ ਤੇਜ਼ ਤੂਫ਼ਾਨ ਆਇਆ।
ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਦਰੱਖਤ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਘमंड ਸੀ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਨੇੜੇ ਉੱਗੇ ਨਰਮ ਘਾਹ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਉਂਦਾ ਸੀ। “ਦੇਖ ਮੈਨੂੰ,” ਦਰੱਖਤ ਗਰਜ ਕੇ ਕਹਿੰਦਾ। “ਮੈਂ ਕਿੰਨਾ ਉੱਚਾ ਅਤੇ ਤਾਕਤਵਰ ਹਾਂ। ਅਤੇ ਤੂੰ, ਤੂੰ ਤਾਂ ਹਲਕੀ ਜਿਹੀ ਹਵਾ ਨਾਲ ਹੀ ਝੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈਂ।”
ਘਾਹ ਨਿਮਰਤਾ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦਾ, “ਤੁਸੀਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਬਹੁਤ ਤਾਕਤਵਰ ਹੋ।”
ਇੱਕ ਦਿਨ ਤੇਜ਼ ਤੂਫ਼ਾਨ ਆਇਆ। ਹਵਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਲੱਗੀ। ਘਮੰਡੀ ਦਰੱਖਤ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਅਕੜ ਕੇ ਖੜ੍ਹਾ ਰਿਹਾ। ਉਸਨੇ ਝੁਕਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਸੀ, “ਮੈਂ ਇੰਨਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹਾਂ, ਇਹ ਤੂਫ਼ਾਨ ਮੇਰਾ ਕੀ ਵਿਗਾੜ ਲਵੇਗਾ।”
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਨਰਮ ਘਾਹ ਹਵਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ਵੱਲ ਝੁਕ ਗਿਆ। ਤੂਫ਼ਾਨ ਉਸਦੇ ਉੱਪਰੋਂ ਲੰਘਦਾ ਰਿਹਾ, ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਿਆ।
ਤੂਫ਼ਾਨ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਿਆ। ਆਖਰਕਾਰ, ਦਰੱਖਤ ਹੋਰ ਨਾ ਸਹਿ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਟੁੱਟ ਕੇ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਡਿੱਗ ਪਿਆ। ਉਸਦਾ ਘमंड ਚਕਨਾਚੂਰ ਹੋ ਗਿਆ।
ਜਦੋਂ ਤੂਫ਼ਾਨ ਰੁਕਿਆ, ਸੂਰਜ ਨਿਕਲ ਆਇਆ। ਘਾਹ, ਜੋ ਝੁਕ ਗਿਆ ਸੀ, ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਫਿਰ ਤੋਂ ਸਿੱਧਾ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਕੁਝ ਹੋਇਆ ਹੀ ਨਾ ਹੋਵੇ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਅਕੜ ਕੇ ਰਹਿਣ ਨਾਲੋਂ, ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਨਿਮਰਤਾ ਨਾਲ ਝੁਕ ਜਾਣਾ ਹੀ ਸਿਆਣਪ ਹੈ। ਜੋ ਝੁਕਣਾ ਜਾਣਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਹਰ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਤੋਂ ਬਚ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 31: ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਹਨੇਰੀ ਗੁਫਾ
ਇੱਕ ਪਹਾੜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਡੂੰਘੀ ਅਤੇ ਹਨੇਰੀ ਗੁਫਾ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਨੇਰੇ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਮਾਣ ਸੀ। ਉਹ ਸੋਚਦੀ, “ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਇੰਨਾ ਹਨੇਰਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਇੱਥੇ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦੀ। ਹਨੇਰਾ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਕਤਵਰ ਹੈ।”
ਇੱਕ ਦਿਨ ਸੂਰਜ ਨੇ ਗੁਫਾ ਦੀ ਇਹ ਗੱਲ ਸੁਣ ਲਈ। ਸੂਰਜ ਮੁਸਕਰਾਇਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਕਿਰਨ ਗੁਫਾ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵੱਲ ਭੇਜੀ।
ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਕਿਰਨ ਗੁਫਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਗਈ, ਹਨੇਰਾ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਘੱਟ ਹੋ ਗਿਆ। ਗੁਫਾ ਨੇ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਹਨੇਰੇ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਇਸ ਕਿਰਨ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢੋ!” ਪਰ ਹਨੇਰਾ ਕੁਝ ਨਾ ਕਰ ਸਕਿਆ। ਸੂਰਜ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕੁਝ ਹੋਰ ਕਿਰਨਾਂ ਅੰਦਰ ਭੇਜ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ, ਪੂਰੀ ਗੁਫਾ ਰੋਸ਼ਨੀ ਨਾਲ ਭਰ ਗਈ।
ਜਦੋਂ ਗੁਫਾ ਰੋਸ਼ਨ ਹੋਈ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ‘ਤੇ ਸੁੰਦਰ, ਚਮਕਦਾਰ ਪੱਥਰ ਅਤੇ ਹੀਰੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਨੇਰੇ ਨੇ ਲੁਕੋ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਸਮਝ ਆਇਆ ਕਿ ਰੋਸ਼ਨੀ ਉਸਦੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਉਸਨੇ ਤਾਂ ਗੁਫਾ ਦੀ ਅਸਲੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਚੰਗਿਆਈ ਦੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਕਿਰਨ ਵੀ, ਵੱਡੇ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਹਨੇਰੇ ਅਤੇ ਅਗਿਆਨਤਾ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 32: ਮੰਦਰ ਦੀ ਵੱਡੀ ਘੰਟੀ
ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਦੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰ ਘੰਟੀ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਪਰ ਉਹ ਕਦੇ ਵੱਜਦੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੁੱਪ ਰਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਵੱਡੇ ਆਕਾਰ ‘ਤੇ ਘमंड ਕਰਦੀ। ਉਹ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਘੰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਵਜਾਉਂਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਸੋਚਦੀ, “ਇਹ ਕਿੰਨਾ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਸ਼ੋਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੇਰੀ ਆਵਾਜ਼ ਤਾਂ ਰਾਜਿਆਂ ਵਾਲੀ ਹੈ।”
ਇੱਕ ਦਿਨ, ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਤਿਉਹਾਰ ਆਇਆ। ਸਾਰੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ। ਪੂਜਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਉਸ ਵੱਡੀ ਘੰਟੀ ਨੂੰ ਵਜਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਰੱਸਾ ਖਿੱਚਿਆ।
ਟਨਨਨਨ…
ਵੱਡੀ ਘੰਟੀ ਦੀ ਗੂੰਜਦੀ ਹੋਈ ਮਿੱਠੀ ਆਵਾਜ਼ ਪੂਰੀ ਵਾਦੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ। ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ‘ਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਆ ਗਈ। ਉਸ ਦਿਨ ਵੱਡੀ ਘੰਟੀ ਨੂੰ ਸਮਝ ਆਇਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਅਸਲੀ ਕੀਮਤ ਚੁੱਪ-ਚਾਪ ਟੰਗੇ ਰਹਿਣ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਸਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਸਮਝ ਆਇਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਹਾਨ ਆਵਾਜ਼ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਮਿਲ ਕੇ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੀ ਬਾਹਰ ਆਈ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਸਾਡੀ ਅਸਲੀ ਕੀਮਤ ਸਾਡੇ ਆਕਾਰ ਜਾਂ ਦਿੱਖ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਾਡੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਭਰਦੇ ਹਨ।
ਕਹਾਣੀ 33: ਮੀਂਹ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਬੂੰਦ
ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਲਾ ਬੱਦਲ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸਾਰੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਵਰ੍ਹਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸਨ, ਪਰ ਕੋਈ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਛਾਲ ਮਾਰਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।
“ਕਿੰਨੀ ਉੱਚਾਈ ਹੈ!” ਇੱਕ ਬੂੰਦ ਨੇ ਕਿਹਾ। “ਮੈਨੂੰ ਡਰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।”
“ਜੇ ਅਸੀਂ ਗੁਆਚ ਗਏ ਤਾਂ?” ਦੂਜੀ ਬੂੰਦ ਬੋਲੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਪਰ ਬਹਾਦਰ ਬੂੰਦ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਹੇਠਾਂ ਸੁੱਕੀ ਧਰਤੀ ਵੱਲ ਦੇਖਿਆ। ਉਸਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅਸਮਾਨ ਵੱਲ ਉਮੀਦ ਨਾਲ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਿਆ।
ਬਹਾਦਰ ਬੂੰਦ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਦੇਖੋ, ਧਰਤੀ ਪਿਆਸੀ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਸਾਡਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਵਰ੍ਹਾਂਗੇ, ਤਾਂ ਫੁੱਲ ਮੁਰਝਾ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਫਸਲਾਂ ਸੁੱਕ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਵਾਂਗੀ!”
ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ, ਉਸਨੇ ਬੱਦਲ ਤੋਂ ਛਾਲ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ। ਟੱਪ!
ਉਸਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ, ਦੂਜੀ ਬੂੰਦ ਨੇ ਵੀ ਛਾਲ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ। ਫਿਰ ਤੀਜੀ, ਫਿਰ ਚੌਥੀ, ਅਤੇ ਦੇਖਦੇ ਹੀ ਦੇਖਦੇ, ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਬੂੰਦਾਂ ਮਿਲ ਕੇ ਮੀਂਹ ਬਣ ਕੇ ਵਰ੍ਹਨ ਲੱਗੀਆਂ। ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਜੀਵਨ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਨੱਚ ਉੱਠਿਆ। ਇਹ ਸਭ ਉਸ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਬੂੰਦ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਸਦਕਾ ਹੋਇਆ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੰਗੇ ਕੰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਹੀ ਕਾਫੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੀ ਬਹਾਦਰੀ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 34: ਦੋ ਬਾਲਟੀਆਂ
ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇੱਕ ਡੰਡੇ ‘ਤੇ ਦੋ ਬਾਲਟੀਆਂ ਲਟਕਾ ਕੇ ਨਦੀ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਭਰ ਕੇ ਲਿਆਉਂਦਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਾਲਟੀ ਬਿਲਕੁਲ ਠੀਕ ਸੀ, ਪਰ ਦੂਜੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਤਰੇੜ ਸੀ। ਹਰ ਵਾਰ ਘਰ ਪਹੁੰਚਣ ‘ਤੇ, ਤਰੇੜ ਵਾਲੀ ਬਾਲਟੀ ਅੱਧੀ ਖਾਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।
ਤਰੇੜ ਵਾਲੀ ਬਾਲਟੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਸੀ। ਉਹ ਸੋਚਦੀ, “ਮੈਂ ਬੇਕਾਰ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ।”
ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦੀ ਹਾਂ। ਮੇਰੀ ਇਸ ਤਰੇੜ ਕਾਰਨ ਤੁਹਾਡੀ ਅੱਧੀ ਮਿਹਨਤ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।”
ਮਾਲਕ ਮੁਸਕਰਾਇਆ ਅਤੇ ਬੋਲਿਆ, “ਕੀ ਤੂੰ ਕਦੇ ਰਸਤੇ ਦੇ ਉਸ ਪਾਸੇ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜਿੱਥੋਂ ਤੂੰ ਲੰਘਦੀ ਹੈਂ?”
ਬਾਲਟੀ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਉਸਦੇ ਪਾਸੇ ਵਾਲੇ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਸੁੰਦਰ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਕਤਾਰ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਜਾ ਪਾਸਾ ਸੁੱਕਾ ਸੀ।
ਮਾਲਕ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਨੂੰ ਤੇਰੀ ਤਰੇੜ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਪਾਸੇ ਵਾਲੇ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਬੀਜ ਬੀਜ ਦਿੱਤੇ। ਹਰ ਰੋਜ਼, ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਤੂੰ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈਂ। ਤੇਰੀ ਇਸ ‘ਕਮੀ’ ਕਾਰਨ ਹੀ ਅੱਜ ਮੇਰਾ ਘਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੋਹਣੇ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਮਹਿਕਦਾ ਹੈ।”
ਸਿੱਖਿਆ: ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ‘ਤੇ ਦੁਖੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਕਈ ਵਾਰ ਸਾਡੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਹੀ ਸਾਡੀ ਖਾਸ ਤਾਕਤ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕਹਾਣੀ 35: ਪਹਾੜ ਜੋ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ
ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਉੱਚਾ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣਾ ਪਹਾੜ ਸੀ। ਉਹ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਪੰਛੀਆਂ, ਬੱਦਲਾਂ ਅਤੇ ਨਦੀਆਂ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਦੇ ਦੇਖਦਾ ਅਤੇ ਉਦਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦਾ। ਉਹ ਸੋਚਦਾ, “ਇਹ ਸਾਰੇ ਕਿੰਨੇ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤ ਹਨ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਬਸ ਇੱਕੋ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹਾਂ।”
ਇੱਕ ਦਿਨ, ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪੰਛੀ ਨੇ ਉਸਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਲਈ। ਪੰਛੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਪਰ ਪਹਾੜ ਰਾਜ, ਤੁਸੀਂ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਦੁਨੀਆ ਦੇਖਦੇ ਹੋ।”
ਪਹਾੜ ਨੇ ਹੈਰਾਨੀ ਨਾਲ ਪੁੱਛਿਆ, “ਉਹ ਕਿਵੇਂ?”
ਪੰਛੀ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, “ਅਸੀਂ ਪੰਛੀ ਦੂਰ ਦੱਖਣ ਤੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਕਹਾਣੀਆਂ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਹਾਂ। ਹਵਾਵਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਤੇ ਬੱਦਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਵਰ੍ਹਦੇ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ, ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਤਾਂ ਖੁਦ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।”
ਪਹਾੜ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਇੱਕ ਕੈਦ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਮੰਜ਼ਿਲ ਸੀ। ਉਹ ਉਸ ਦਿਨ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋਇਆ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਖੁਸ਼ੀ ਇਸ ਗੱਲ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿੱਥੇ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਗੱਲ ਵਿੱਚ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜਿੱਥੇ ਹਾਂ, ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ।
ਕਹਾਣੀ 36: ਮੋਮਬੱਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ੀਸ਼ਾ
ਇੱਕ ਹਨੇਰੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੋਮਬੱਤੀ ਜਗ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਨਾਲ ਕਮਰੇ ਨੂੰ ਰੋਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਕਾਫੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਇੱਕ ਦਿਨ, ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਮੋਮਬੱਤੀ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ।
ਅਚਾਨਕ, ਕਮਰਾ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਦੁੱਗਣਾ ਰੋਸ਼ਨ ਹੋ ਗਿਆ। ਮੋਮਬੱਤੀ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਈ। ਉਸਨੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ, “ਇਹ ਸਾਰੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਕਿੱਥੋਂ ਆਈ?”
ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਨੇ ਨਿਮਰਤਾ ਨਾਲ ਕਿਹਾ, “ਮੇਰੀ ਆਪਣੀ ਕੋਈ ਰੋਸ਼ਨੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਉਸ ਰੋਸ਼ਨੀ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਭੇਜ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਦੇ ਰਹੇ ਹੋ। ਦੇਖੋ, ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ, ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਤਾਕਤ ਕਿੰਨੀ ਵੱਧ ਗਈ।”
ਮੋਮਬੱਤੀ ਸਮਝ ਗਈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਚੰਗਿਆਈ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਚੰਗਿਆਈ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਚੰਗੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਅਤੇ ਚੰਗਿਆਈ ਵੀ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 37: ਰਾਜੇ ਦੀ ਜਾਦੂਈ ਅੰਗੂਠੀ
ਇੱਕ ਰਾਜਾ ਸੀ ਜੋ ਕਦੇ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਕਦੇ ਬਹੁਤ ਉਦਾਸ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਸਿਆਣੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਚੀਜ਼ ਬਣਾ ਕੇ ਦਿਓ ਜਿਸਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਜੇ ਮੈਂ ਦੁਖੀ ਹੋਵਾਂ ਤਾਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਜਾਵਾਂ, ਅਤੇ ਜੇ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਜਾਂ ਹੰਕਾਰੀ ਹੋਵਾਂ ਤਾਂ ਨਿਮਰ ਹੋ ਜਾਵਾਂ।”
ਸਾਰੇ ਮੰਤਰੀ ਸੋਚਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈ ਗਏ। ਅਜਿਹੀ ਚੀਜ਼ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਈ ਜਾਵੇ?
ਤਦ, ਇੱਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਸੇਵਕ ਅੱਗੇ ਆਇਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਜਿਹੀ ਅੰਗੂਠੀ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ‘ਤੇ ਕੁਝ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਰਾਜੇ ਨੇ ਪੜ੍ਹਿਆ, ਉਸ ‘ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ: “ਇਹ ਸਮਾਂ ਵੀ ਗੁਜ਼ਰ ਜਾਵੇਗਾ।”
ਜਦੋਂ ਰਾਜਾ ਬਹੁਤ ਉਦਾਸ ਹੁੰਦਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਅੰਗੂਠੀ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦਾ ਅਤੇ ਸੋਚਦਾ ਕਿ ਇਹ ਦੁੱਖ ਦੇ ਦਿਨ ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਗੇ, ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਹੌਂਸਲਾ ਮਿਲਦਾ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਕੋਈ ਜੰਗ ਜਿੱਤ ਕੇ ਬਹੁਤ ਹੰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਅੰਗੂਠੀ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦਾ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਯਾਦ ਆਉਂਦਾ ਕਿ ਇਹ ਜਿੱਤ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਸਮਾਂ ਵੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ, ਅਤੇ ਉਹ ਨਿਮਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸੁੱਖ ਅਤੇ ਦੁੱਖ, ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੇ। ਸਾਨੂੰ ਹਰ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਿਤ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 38: ਕਿਸਾਨ ਦਾ ਖਜ਼ਾਨਾ
ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕਿਸਾਨ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਚਾਰ ਪੁੱਤਰ ਸਨ, ਪਰ ਉਹ ਬਹੁਤ ਆਲਸੀ ਸਨ ਅਤੇ ਕੋਈ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ।
ਜਦੋਂ ਕਿਸਾਨ ਮਰਨ ਕਿਨਾਰੇ ਸੀ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, “ਪੁੱਤਰੋ, ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਕਮਾਈ, ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਖਜ਼ਾਨਾ, ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦੱਬਿਆ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਮਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੂੰ ਕੱਢ ਕੇ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਲੈਣਾ।”
ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਚਾਰੇ ਪੁੱਤਰ ਖਜ਼ਾਨੇ ਦੇ ਲਾਲਚ ਵਿੱਚ ਕਹੀਆਂ ਲੈ ਕੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰਾ ਖੇਤ, ਇੱਕ ਕੋਨੇ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਕੋਨੇ ਤੱਕ, ਪੁੱਟ ਦਿੱਤਾ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਖਜ਼ਾਨਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋਏ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਿਆਣੇ ਗੁਆਂਢੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਤੁਹਾਡੇ ਪਿਤਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਖਜ਼ਾਨੇ ਦਾ ਰਾਹ ਦਿਖਾ ਗਏ ਹਨ। ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਖੇਤ ਪੁੱਟਿਆ ਹੀ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਬੀਜ ਬੀਜ ਦਿਓ।”
ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਸਾਲ, ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਫਸਲ ਹੋਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਪੈਸਾ ਕਮਾਇਆ। ਤਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਆਇਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸੋਨੇ-ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਖਜ਼ਾਨੇ ਤੋਂ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਮਿਹਨਤ ਦੇ ਖਜ਼ਾਨੇ ਤੋਂ ਸੀ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਮਿਹਨਤ ਹੀ ਅਸਲੀ ਖਜ਼ਾਨਾ ਹੈ। ਮਿਹਨਤ ਦਾ ਫਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਿੱਠਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 39: ਗਮਲਾ ਜਿਸਨੂੰ ਵੱਖਰਾ ਰੰਗ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ
ਇੱਕ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਜਿਹਾ ਗਮਲਾ ਸੀ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਦਾਸ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਰੰਗੀਨ ਤਿਤਲੀਆਂ, ਲਾਲ ਗੁਲਾਬ ਅਤੇ ਹਰੇ ਪੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਸੋਚਦਾ, “ਸਭ ਕਿੰਨੇ ਸੋਹਣੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਬਸ ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦਾ ਹਾਂ।”
ਇੱਕ ਦਿਨ, ਬਾਗ ਦੀ ਮਾਲਕਣ ਦੀ ਛੋਟੀ ਬੇਟੀ ਨੇ ਗਮਲੇ ਦੀ ਉਦਾਸੀ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਡੱਬਾ ਲੈ ਆਈ ਅਤੇ ਬੜੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਗਮਲੇ ‘ਤੇ ਸੁੰਦਰ ਫੁੱਲ ਅਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਬਣਾ ਦਿੱਤੇ। ਗਮਲਾ ਹੁਣ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਸੀ।
ਅਗਲੇ ਦਿਨ, ਕੁੜੀ ਨੇ ਉਸ ਰੰਗੀਨ ਗਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਪੌਦਾ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਉਸ ਪੌਦੇ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਖੂਬਸੂਰਤ ਫੁੱਲ ਖਿੜਿਆ, ਤਾਂ ਗਮਲੇ ਨੂੰ ਅਸਲੀ ਖੁਸ਼ੀ ਮਿਲੀ। ਉਸਨੇ ਸਮਝਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਸਿਰਫ਼ ਬਾਹਰੀ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਸਹਾਰਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਖਿੜਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸੀ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਸਾਡੀ ਅਸਲੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਸਾਡੀ ਦਿੱਖ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਾਡੇ ਚੰਗੇ ਕੰਮਾਂ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 40: ਦਰੱਖਤ ਦਾ ਪਰਛਾਵਾਂ
ਇੱਕ ਵੱਡਾ, ਸੰਘਣੀ ਛਾਂ ਵਾਲਾ ਦਰੱਖਤ ਸੀ ਜਿਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਛਾਂ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਮਾਣ ਸੀ। ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਯਾਤਰੀ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰ ਉਸਦੀ ਠੰਢੀ ਛਾਂ ਹੇਠ ਆਰਾਮ ਕਰਦੇ ਸਨ।
ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਸੂਰਜ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਦਾ, ਦਰੱਖਤ ਦਾ ਪਰਛਾਵਾਂ ਵੀ ਆਪਣੀ ਜਗ੍ਹਾ ਬਦਲਦਾ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਦਰੱਖਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਰਛਾਵੇਂ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਗੁੱਸਾ ਆਇਆ। “ਤੂੰ ਇੱਕ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ?” ਦਰੱਖਤ ਨੇ ਕਿਹਾ। “ਦੇਖ, ਤੇਰੇ ਹਿੱਲਣ ਨਾਲ ਉਹ ਯਾਤਰੀ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਹੈ।”
ਪਰਛਾਵੇਂ ਨੇ ਨਰਮੀ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, “ਮੇਰਾ ਆਪਣਾ ਕੋਈ ਵਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਤੁਹਾਡੇ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹਿੱਲਦਾ, ਮੈਂ ਤਾਂ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਚੱਲਦਾ ਹਾਂ। ਮੇਰਾ ਹਿੱਲਣਾ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮਾਂ ਬੀਤ ਰਿਹਾ ਹੈ।”
ਦਰੱਖਤ ਨੂੰ ਸਮਝ ਆਇਆ ਕਿ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਕੁਝ ਨਿਯਮ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ਅਤੇ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਦਾ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਮਕਸਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਸਾਨੂੰ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਹੀ ਸਿਆਣਪ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 41: ਖੁਸਰ-ਫੁਸਰ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ
ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਮੁੰਡਾ ਇੱਕ ਜਾਦੂਈ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਗਿਆ। ਇਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ, ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਕੰਨਾਂ ਨਾਲ ਸੁਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਹਰ ਕਿਤਾਬ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸੁਣਾਉਂਦੀ ਸੀ।
ਮੁੰਡੇ ਨੇ “ਗੁੱਸੇ” ਨਾਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਚੁੱਕੀ। ਕਿਤਾਬ ਨੇ ਉਸਦੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚੀ ਅਤੇ ਕਠੋਰ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਨੂੰ ਬੁਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗਾ। ਫਿਰ ਉਸਨੇ “ਉਦਾਸੀ” ਨਾਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਚੁੱਕੀ, ਜਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਰੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਾਈਆਂ।
ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ “ਦਿਆਲਤਾ” ਨਾਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਚੁੱਕੀ। ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਨੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਿੱਠੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਪਿਆਰੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਾਈਆਂ। ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ, ਮੁੰਡੇ ਦੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਮਿਲੀ।
ਉਸਨੇ ਸਿੱਖਿਆ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਚੁਣਦੇ ਹਾਂ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਚੁਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਜਿਹੋ ਜਿਹੇ ਵਿਚਾਰ ਅਸੀਂ ਸੁਣਦੇ ਹਾਂ, ਸਾਡਾ ਮਨ ਵੀ ਉਹੋ ਜਿਹਾ ਹੀ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਚੁਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਚੰਗੇ ਅਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਵਿਚਾਰ ਹੀ ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਕਹਾਣੀ 42: ਪੁੱਠੇ ਵਹਿਣ ਵਾਲੀ ਨਦੀ
ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਨਦੀ ਸੀ ਜੋ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿੱਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਬਾਕੀ ਸਾਰੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਵਾਂਗ ਸਮੁੰਦਰ ਵੱਲ ਨਹੀਂ ਵਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। “ਮੈਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਬਣਾਂਗੀ!” ਉਸਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। “ਮੈਂ ਪੁੱਠੇ ਪਾਸੇ, ਪਹਾੜਾਂ ਵੱਲ ਵਾਪਸ ਵਹਾਂਗੀ!”
ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਤਾਕਤ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉੱਪਰ ਵੱਲ ਵਹਿਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲੱਗੀ। ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ, ਉਸਦਾ ਪਾਣੀ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਣ ਲੱਗਾ ਅਤੇ ਹੜ੍ਹ ਆ ਗਿਆ। ਉਹ ਖੁਦ ਵੀ ਥੱਕ ਕੇ ਗੰਧਲੀ ਹੋ ਗਈ।
ਇੱਕ ਬੁੱਢੇ ਪਹਾੜ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, “ਧੀ, ਅਸਲੀ ਤਾਕਤ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਜਾਣ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਉਸ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਚੱਲਣ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਤੇਰਾ ਮਕਸਦ ਪਿੱਛੇ ਜਾਣਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਅੱਗੇ ਵਧ ਕੇ ਖੇਤਾਂ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਮਹਾਨ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣਾ ਹੈ।”
ਨਦੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗਲਤੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ। ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਰਾਹ ਬਦਲਿਆ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਸਮੁੰਦਰ ਵੱਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਵਹਿਣ ਲੱਗੀ। ਉਸਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਕੁਝ ਹਰਾ-ਭਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਗਏ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਅਸਲੀ ਤਾਕਤ ਜ਼ਿੱਦ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਆਪਣੇ ਸਹੀ ਮਕਸਦ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਉਸਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 43: ਚਾਬੀ ਜਿਸਨੂੰ ਆਪਣਾ ਜਿੰਦਰਾ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ
ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਚਾਬੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਡੱਬੇ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਛੋਟੀ, ਚਮਕਦਾਰ ਚਾਬੀ ਬਹੁਤ ਉਦਾਸ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਹਰ ਜਿੰਦਰੇ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ – ਵੱਡਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ, ਬਾਗ ਦਾ ਗੇਟ, ਇੱਕ ਭਾਰੀ ਸੰਦੂਕ – ਪਰ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫਿੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਉਸਨੂੰ ਲੱਗਣ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਹ ਬੇਕਾਰ ਹੈ।
ਇੱਕ ਦਿਨ, ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਕੁੜੀ ਨੇ ਉਹ ਡੱਬਾ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਚਾਬੀ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ। ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ, ਪੁਰਾਣੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਦੇ ਡੱਬੇ ਕੋਲ ਲੈ ਗਈ, ਜਿਸਦੀ ਚਾਬੀ ਉਸ ਕੋਲੋਂ ਕਈ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਆਚ ਗਈ ਸੀ।
ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਸਨੇ ਚਾਬੀ ਨੂੰ ਜਿੰਦਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ, ਉਹ ਬਿਲਕੁਲ ਫਿੱਟ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਡੱਬਾ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ। ਅੰਦਰ ਉਸਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਮੋਤੀ ਅਤੇ ਖਿਡੌਣੇ ਸਨ।
ਉਸ ਦਿਨ ਚਾਬੀ ਨੂੰ ਸਮਝ ਆਇਆ ਕਿ ਉਹ ਬੇਕਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਹ ਤਾਂ ਬਸ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਖਾਸ ਜਿੰਦਰੇ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਹਰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਾਸ ਮਕਸਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਹ ਹਜੇ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਬਰ ਨਾਲ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ 44: ਨਾਨਬਾਈ ਦੀ ਗੁਪਤ ਸਮੱਗਰੀ
ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਾਨਬਾਈ (baker) ਸੀ ਜਿਸਦੀ ਬਣਾਈ ਹੋਈ ਬ੍ਰੈੱਡ ਸਭ ਤੋਂ ਨਰਮ ਅਤੇ ਸੁਆਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਸਾਰੇ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਕਿਹੜੀ ਗੁਪਤ ਚੀਜ਼ ਵਰਤਦਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਦੂਜਾ ਨਾਨਬਾਈ, ਜੋ ਉਸ ਨਾਲ ਈਰਖਾ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਸਦੀ ਜਾਸੂਸੀ ਕਰਨ ਲੱਗਾ। ਉਸਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਉਹ ਵੀ ਆਟਾ, ਪਾਣੀ, ਖਮੀਰ ਅਤੇ ਨਮਕ ਹੀ ਵਰਤ ਰਿਹਾ ਸੀ – ਉਹੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜੋ ਸਾਰੇ ਵਰਤਦੇ ਸਨ।
ਪਰ ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਖਾਸ ਚੀਜ਼ ਦੇਖੀ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਨਾਨਬਾਈ ਆਟਾ ਗੁੰਨ੍ਹ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਹ ਖੁਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੀਤ ਗੁਣਗੁਣਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਬ੍ਰੈੱਡ ਨੂੰ ਭੱਠੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਮੁਸਕਰਾ ਕੇ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ।
ਈਰਖਾਲੂ ਨਾਨਬਾਈ ਨੂੰ ਸਮਝ ਆ ਗਿਆ। ਗੁਪਤ ਸਮੱਗਰੀ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਉਹ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ।
ਸਿੱਖਿਆ: ਜੋ ਵੀ ਕੰਮ ਪਿਆਰ, ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਲਗਨ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
Conclusion
Punjabi stories have a charm of their own—simple, relatable, and filled with timeless lessons. In today’s digital world, offering kids a dose of traditional storytelling in their native tongue can be both grounding and joyful.
We hope these latest Punjabi kids’ stories brought smiles and learning to your little one’s day. Don’t forget to bookmark this post and come back for more tales!
👉 Liked the stories? Share them with fellow parents or drop a comment below with your child’s favorite one! You can also explore our other regional language story collections and parenting tips.
